1
استادیار گروه ادبیات نمایشی مؤسسه آموزش عالی هنر و اندیشه اسلامی قم
2
سطح چهار حوزه علمیه قم
چکیده
داستان حضرت یونس در قرآن، روندی متفاوت از داستانهای پیامبران دارد؛ زیرا بازگوکننده داستان قومی است که به جای نابودی و در هنگامه نزول عذاب، رستگار میشوند و در موقعیتی غیرمنتظره، به جای قوم ستمکار، پیامبرشان بازخواست میشود و با محصور شدنش در دل نهنگ، در نهایت نجات مییابد. این پژوهش، با نگاه روایتشناسانه، قصه حضرت یونس را واکاوی کرده و براساس نگرش مراتبی و دیدگاههای تأویلی تفاسیر و روایات شیعه، درونمایه نجات در موقعیت بحرانی و اضطرار را در قصه حضرت یونس مورد بررسی قرار داده است. این داستان، از منظر درونمایه نجات و موقعیت بحران و اضطرار، بیش از همیشه مسئله امروز جوامع مختلف در عصر غیبت است. نتایج تحقیق نشان میدهد به میزانی که اضطرار و موقعیت بحرانی تشدید شود کنش شخصیت موجب بازنمایی بیشتر درونمایه نجات در متن نمایشی میشود. قصه انبیاء به طور عام و قصه حضرت یونس؟ع؟ به طور خاص در بالاترین مرتبه این اضطرار و کنشگری قرار دارد و به همان میزان درونمایه نجات در گستردهترین شکل خود در این قصهها بروز مییابد.