بازخوانی نقوش و آرایههای معماری شهر تاریخی ماسوله برمبنای مفاهیم و شاخصه‌های انتظار، منجی و مهدویت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی گروه معماری واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران

2 استاد گروه معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

3 دانشیار گروه معماری و شهرسازی واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ایران

4 دانشیار گروه فرش دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مفاهیم و شاخصه‌های مرتبط با مقوله انتظار، منجی و مهدویت در جای جای هنر اسلامی و شیعی این مرز و بوم جلوه‌گری داشته است. هدف این پژوهش بازخوانی نقوش و آرایه‌های معماری شهر تاریخی ماسوله براساس معانی و مفاهیم و شاخصه‌های انتظار، منجی و مهدویت بوده است. روش تحقیق با بهره‌گیری همزمان از شیوه‌های توصیفی و توصیفی _ تحلیل با ابزار مطالعات کتابخانه‌ای در بخش مبانی نظری مطالعاتی و همچنین شیوه مطالعات میدانی و حضور عینی در فضاسازی‌های هنری مرتبط در روندی پیمایشی بوده است. مطالعه عینی براساس نقوش و آرایه‌های معماری شهر تاریخی ماسوله صورت گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش بازخوانی مفاهیم و شاخصه‌های نمادین مرتبط با مقوله انتظار و منجی و مهدویت در نقوش، گره‌چینی‌ها، اعداد، اشکال هندسی، اشکال گیاهی، خطوط، گچبری‌ها، نقوش حجاری، نقوش کاشی‌کاری‌ها، آرایه‌های معماری شهر تاریخی ماسوله، بوده است. دستاوردهای حاصل از این تحقیق می‌تواند در بازخوانی و فهم و قرائت نقوش و آرایه‌های معماری اسلامی ایران و هنر شیعی براساس دانش‌های میان رشته‌ای مرتبط با مقوله انتظار، منجی و مهدویت مفید باشد.

کلیدواژه‌ها