بازخوانی امکانات تصویرسازی حضرت مهدی موعود براساس تصویرسازی ائمه معصومین در هنر اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران

2 استادیار دانشکده هنرهای صناعی اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران

چکیده

در دوران معاصر تصویر و تصویرسازی، نقش مهمی در آشنایی مردم جهان با آموزه‌های مهدوی می‌تواند داشته باشد. از سوی دیگر، چگونگی نمود‌های بصری تصویرسازی ائمه معصومین:، در هنر اسلامی همواره از بخش‌های پر مناقشه بوده است. این مناقشه از یکسو به دلیل حرمت صورتگری انسانی و از سوی دیگر حرمت و تحریم تصویرگری معصومین: در تعالیم فقهی بوده است. علیرغم این تحریم، مصادیق گوناگونی از برخوردهای خاص هنری، با شیوه‌های خاص در تصویرسازی ائمه معصمومین: در هنر اسلامی موجود می‌باشد. هدف پژوهش حاضر بیان امکانات تصویرسازی حضرت مهدی موعود4 بوده است. روش تحقیق به صورت توصیفی _ تحلیلی و با تحلیل محتوای تصویرسازی‌های ائمه معصومین: در هنر اسلامی مشتمل بر نگارگری، تصاویر چاپ سنگی، تصاویر سایت پینترست[1] و با جمع‌آوری اسناد کتابخانه‌ای، صورت گرفته است. در پژوهش حاضر سعی شده است به یک سؤال پاســخ داده شــود که چگونگی تصویرسازی حضرت مهدی موعود4، براساس تصویرسازی‌های حضرات معصومین: در بستر تمدنی اسلامی و با رعایت شئونات اسلامی چگونه می‌تواند صورت گیرد؟ نتایج حاصل از تحقیق، بیانگر امکان تصویرسازی حضرت مهدی موعود4 با بهره‌گیری شاخصه‌های توجه به بحث عدم هتک حرمت، بهره‌گیری از مفاهیم غایب شخص، پرهیز از نمایش مستقیم، بهره‌گیری از تصویرسازی‌های مبتنی بر ادعیه مهدوی معتبر، بهره‌گیری و تکرار هوشمندانه شاخصه‌های تصویرسازی معصومین در هنر اسلامی، تصویرگری شخصیت بدون نمایش صورت، استفاده از معانی و مفاهیم و تعابیر خاص مهدوی، استفاده از زبان رمز و تمثیل و نمادهای خاص مهدوی می‌باشد. بهره‌گیری از این شیوه‌ها می‌تواند ضمن رفع محدودیت‌ها و آسیب‌های تصویرسازی بصری مهدوی، سبب تصویرسازی ابعاد وجودی آن حضرت نیز با رعایت تقدس اسلامی آن، گردد. دستاوردهای حاصل از پژوهش در امر تصویرسازی بصری، مضامین مربوط با حضرت ولی‌عصر4 و تبلیغ بصری مهدویت در جهان معاصر می‌تواند به کار برده شود.

کلیدواژه‌ها