حجت و امام قائم در آثار ناصرخسرو و مقایسه آن با مهدویت در شیعه امامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

مهدویت موضوعی است که از سده نخستین هجری مورد توجه مسلمانان به‌ویژه شیعیان قرار گرفت و فرقه‌های گوناگون اسلامی دربارۀ آن به اختلاف سخن گفته‌اند. فرقه اسماعیلیه از گروه‌هایی است که دربارۀ مهدویت عقاید خاصی دارد. پیروان اسماعیلیه نخست به مهدویت اسماعیل، فرزند بزرگ امام جعفر صادق7 و سپس محمد بن اسماعیل معتقد شدند و او را امام هفتم و پایان دهندۀ دور ششم تاریخ مقدس بشریت دانستند. مهدویت در دیدگاه آنان پیوند استواری با اصل امامت دارد و در منابع کلامی، فلسفی و تاریخی آنان به تفصیل دربارۀ آن بحث شده است. حکیم ناصرخسرو قبادیانی سخنور بزرگ اخلاق، دین و عقل در قرن پنجم از معتقدان به موعود نجات‌بخش است و رد پای این اندیشه را می‌توان در آثار او مشاهده کرد. تلاش این پژوهش در راستای واکاوی آثار ناصرخسرو قبادیانی، به عنوان یکی از مهم‌ترین مبلغان مذهب اسماعیلیه و بررسی دیدگاه او نسبت به امام قائم، علامت‌های پیش از ظهور، روزگار عصر ظهور، نقش و اهمیت امام قائم و نیز مقایسه آن با دیدگاه شیعۀ امامیه است.

کلیدواژه‌ها