2
عضو هیئت علمی مؤسسه آینده روشن (پژوهشکده مهدویت) قم، ایران.
چکیده
نوشتار پیش رو تلاشی است برای بررسی و تحلیل نشانهها و ویژگیهای سینمای آخرالزمان و چگونگی پیدایش و شکلگیری آن با تکیه به مبانی دینی این سینما بر اساس آموزههای موجود در کتاب مقدس در پارادایم فرهنگ و ادبیات حاکم بر جهان امروز، بهویژه جامعه غربی که به شدت تحت تأثیر آموزههای تصویری سینما در موضوع آخرالزمان قرار گرفته است. با نگاهی به کمیت فیلمهای آخرالزمانی در مقایسه با تعداد تولیدات سالانه، نمیتوان به طور قطع گفت که مسئله آخرالزمان تنها دغدغه سینمای معاصر است؛ اما میتوان این مسئله را یکی از موضوعات اصلی آثار سینمای آخرالزمان دانست که افزون بر نشان دادن نوع نگرش آخرالزمانی در جوامع غربی، نوعی تأثیرگذاری برای جوامع دیگر نیز به شمار میرود. میتوان گفت آنچه امروزه با نام سینمای آخرالزمان شاهد آن هستیم، در پی اهدافی است که لزوماً بر مطابقت با آموزههای کتاب مقدس تعهدی ندارد. میتوان گفت ادبیات حاکم بر سینمای آخرالزمان به شدت انسانگرایانه است و بر اساس خواستههای انسان مدرن امروزی شکل گرفته است. منجی موعود به عنوان کاراکتر بازیگر نقش اول سینمای آخرالزمان، مهمترین ویژگی این سینماست. درباره شخص و شخصیت منجی و جهان پیش و پس از رخداد آخرالزمانی، باید گفت آنچه در سینمای آخرالزمان دیده میشود با متون دینی همخوانی ندارد و حتی برخی آثار با آنها مخالف یا متناقض است. متون ادیان و اندیشمندان آیندهگرا، بارها منجی مصلح، عدلگستر و معنوی را به عنوان فرد موعود به تصویر کشیدهاند؛ اما بر خلاف آن، فیلمها هر شخصی را به عنوان منجی معرفی میکنند و در این مسئله، هیچ حدی برای آن قائل نیستند. مصادیقی که در فضای سینمایی، از منجی موعود به تصویر کشیده شدهاند به گونهای هستند که نمیتوان آنها را به عنوان منجی موعود تأویل کرد. درباره دوران پس از رخداد آخرالزمان نیز آنچه در سینمای آخرالزمان به تصویر کشیده میشود، با متون و نگرش دینی همخوانی ندارد. عمده اختلاف آنها را میتوان در نشان دادن سرانجامی سیاه و عاری از امید برای انسانها دانست. این نگرش، ناامیدیای فراگیر را در پی خواهد داشت که به تشکیل فرقههای رنگارنگ و انحرافات شخصیتی متنوع میانجامد.
شیوه نگارش این نوشتار، بر اساس روش تحلیلی _ توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای است.
Cinema of Apocalypse in the last three decades, according to the Bible