1
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران.
2
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران.
چکیده
بشر در طول تاریخ خود، مکتبها و حکومتهای زیادی را تجربه کرده است؛ ولی در هیچ یک از آنها گمشده خود را که عدالت و صلح و امنیت است، پیدا نکرده و پیوسته در ناکامی و شکست بوده است. امروز بشریت به دنبال اندیشه سیاسی دیگری است که ارزشهای انسانی را در آن بیابد و آن، اندیشه سیاسی منجی است که در اسلام با حکومت مهدوی تحقّق مییابد. موضوع مهدویّت و منجی از موضوعاتی است که توجه ادیبان و شاعران را به خود معطوف داشته است. مطالعه و تعمق در این عرصه؛ بعد از ادبیات عاشورا، سهم چشمگیری را به خود اختصاص داده است. از اینرو، مهدویات _ به عنوان یکی از موضوعات شعری شیعی _ گستره وسیعی از ادبیات شیعی را در دورههای گوناگون فراگرفته و کانون توجه شاعران فراوانی قرار گرفته است. از جمله، شاعران قرن اول تا چهاردهم هجری است که در مجموعه ده جلدی کتاب أدب الطّف تألیف جواد شبر، نام و اشعار عاشورایی آنها گردآوری شده است. برخی از این شاعران نیز در شعر خود ارادت خالصانه خویش را به محضر امام عصر4 اظهار داشتهاند و در زمینهها و موضوعات گوناگون درباره آن حضرت به سرایش پرداختهاند. لذا، این جستار بر آن است تا با رویکردی تحلیلی _ توصیفی سیمای مهدویّت را در پنج جلد نخست مجموعه ادب الطّف بپردازد و بازتاب مفاهیمی همچون غیبت، انتظار، دادخواهی، انتقامجویی، ادامه دادن راه اهلبیت و برپایی حکومت عدل را در اشعار آنان تبیین و تحلیل کند.