بررسی عناصر سه‌گانه فکری، شکلی و ساختاری؛ و جلوه‌های علم معانی و بیان در دعای عهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد مقدس، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد مقدس، ایران

3 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عرب دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد مقدس، ایران

چکیده

دعای عهد یکی از مشهورترین دعاها درباره امام عصر4 می‌باشد که از امام صادق؟ع؟ روایت شده است؛ تصویرهای هنری و زیبایی الفاظ و معانی موجود در دعای عهد، وجود بشری را که آمیزه‌ای از عقل، احساس و وجدان است، مخاطب قرار می‌دهد و با تحریک روان او و ایجاد تعادل میان آنها، در نهایت تصویری ایده‌آل از ابعاد فکری‌اش را ترسیم می‌نماید. در پژوهش حاضر به سبک مسئله محور، با روش کتابخانه­ای و به صورت توصیفی _ تحلیلی، بیان شده است که: عنصر فکری در دعای عهد بیانگر زندگی مهدوی با 8 مؤلفه برای منتظر است؛ در عنصر شکلی مباحث محاوره، عاطفه، تصویر و موسیقی و مضامین دعا مورد بحث واقع شده است که در عنصر عاطفه پنج مرحله تحریک عاطفه، آمادگی، هویت، هیجان و ارزیابی، و در عنصر تصویر، تصویر خداوند و امام و فرد منتظر بیان می‌گردد؛ در عنصر ساختاری هم دو محور عمودی و افقی مورد بحث قرار گرفته است. هم‌چنین در این جستار بیان شده است که: در دعای عهد 4 جمله خبری و در بحث انشاء شاهد 19 مورد فعل امر، 27 مورد اسلوب ندا که 25 مورد خطاب به خداوند و 2 ندا هم نسبت به حضرت حجت4 می‌باشد؛ در این دعا دو بار اسلوب قصر از باب نفی و اسنثناء به کار رفته است و یک مورد فصل از نوع کمال اتصال است؛ در بحث اطناب شاهد ذکر خاص بعد عام در 4 مورد، تکرار و تذییل می‌باشیم. هم‌چنین در این دعا استعاره 9 مورد، مجاز 4 مورد و کنایه 4 بار به کار رفته است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار