بررسی روابط بینامتنی ادعیه مأثور امام زمان با قرآن کریم (نمونه موردی: دعای علوی مصری)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم مشهد، ایران

2 استادیار گروه الهیات دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی‌ارشد دانشکده تربیت مدرس قرآن کریم مشهد، ایران

چکیده

یکی از رویکردهای مهم در پژوهش‌های ادبی، الگوپذیری یک متن از متن دیگر است. این نوع پژوهش که تعامل متون با یکدیگر را نشان می‌دهد، رابطه «بینامتنی» نامیده می‌شود و با کشف و تحلیل نشانه‌های رابط بین متون به فهم کامل‌تر و عمیق‌تر آن کمک می‌کند. پژوهش پیش رو به ارتباط بینامتنی قرآن کریم و یکی از دعاهای مأثور از امام زمان4 به نام «دعای علوی مصری» می‌پردازد و تلاش می‌کند تا پیوند ناگسستنی «قرآن صامت و ناطق» را روشن و نورانیت کلام وحی را، در دعای حضرت تجلّی نماید.
این مقاله که به روش تحلیلی _ توصیفی و تطبیقی انجام شده، سه شیوه اصلی روابط بینامتنی: نفی جزئی، متوازی و کلّی را بررسی کرده و به طور همزمان با تحلیل تناص ترکیبی، مضمونی، واژگانی یا لفظی و شخصیت‌های قرآنی در لایه‌های زیرین، ارتباطات پنهان و پیدای دعای حضرت با قرآن کریم را واکاوی نموده است. یافته‌های پژوهش نشان داد امام زمان4 این تعامل دو سویۀ آگاهانه را در عالی‌ترین صورت در قالب این دعا به نمایش گذاشته‌اند.

کلیدواژه‌ها