استادیار گروه آموزش زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهران، ایران
چکیده
انتظار موعود یکی از درونمایهای مسلط و منسجمی است که در شعر قیصر امینپور دیده میشود. انبوه تصاویر بدیع و بیسابقۀ قیصر دربارۀ انتظار، تابعی از نگرش او به موعود و منجیاش است و این مضمون زبان، اندیشه و جهانبینی او را سازمان میدهد. واژگان و تصاویری که قیصر دربارۀ موعود به کار برده است، کاملاً روشن و بدون هرگونه ابهام و پیچیدگی است و او با استخدام کمترین واژگان، بیشترین معنا را خلق کرده است. انس و علاقهای که قیصر به موعود دارد، ایدئولوژی و نظامباوری او را شکل میدهد و او برای مفهومسازی این ایدئولوژی، صناعات ادبی را به کار میگیرد و با ایجاد یک رشته از تناسبات کلامی و استعارههای ایدئولوژیک، به گفتمان خویش قدرت میبخشد. در واقع او با استفاده از ابزارهای هنری کلام، اعتقاد به موعود را نوسازی کرده و این مفهوم را از چشماندازی بدیع و فاخر بیان میکند. هدف اصلی این پژوهش بررسی ساختهای زبانی، هنری و ایدئولوژیک در «اشعار انتظار» این شاعر معاصر است، از این رو، در جستار حاضر با روش توصیفی _ تحلیلی و با بهرهگیری از منابع کتابخانهای، دقایق و ظرایف هنری و واژگانی اشعار انتظار استخراج شد و در ادامه، ایدئولوژی حاکم بر اشعار او دربارۀ مفهوم «انتظار»، واکاوی گردید. نتایج نشان داد که شاعر تصاویر خلاقانه و ابداعی فراوانی برای مفهوم «انتظار» آفریده است.