بازخوانی موعودگرایانه هنر طراحی شهرهای اساطیری ایران باستان (مطالعه موردی ورجمکرد و گنگ دژ)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی گروه طراحی شهری واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 دانشیار گروه معماری و شهرسازی واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

3 استادیار گروه شهرسازی واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

4 استادیار گروه معماری واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

چکیده

شماری از ادیان برآنند که سرانجام مردی ظهور می‌کند که با رسالتی الهی، انسان‌ها را از تاریکی و ظلم و گمراهی و گناهکاری می‌رهاند و برای زمین و زمینیان خوشبختی و خیر می‌آورد. در متون ایران پیش از اسلام _ اوستایی و پهلوی _ نیز اشارات مستقیمی به منجیان و سودبخشندگان شده است و از طرفی نیز فرشکرد یا نوسازی جهان توسط منجیان و براساس متون ایران باستان، از اولین دو شهر اسطوره‌ای _ آرمانی، یعنی ورجمکرد و گنگ دژ شروع می‌شود. پس این مسئله حادث می‌گردد که اگر اندیشه آرمانشهرگرایانه در بطن اندیشه موعودگرایانه ایران باستان شکل گرفته باشد، آیا می‌توان گفت که بازخوانی اصول و مفاهیم کالبدی، اجتماعی و معنایی آرمانشهرهای اساطیری، می‌تواند دریچه‌ای برای وصول به اصول و مفاهیم شهرهای موعودگرایانه نیز باشد؟ در پژوهش پیش رو، روش تحقیق کلی، به صورت توصیفی و تحلیلی، و هم‌چنین تاریخی و برمبنای مطالعات کتابخانه‌ای بوده است. مطالعه موردی نیز در این پژوهش بر دو مورد از آرمانشهرهای اساطیری ایران پیش از اسلام ورجمکرد و گنگ دژ استوار بوده است. در پژوهش پیش رو به ارتباط بین اندیشه موعودگرایانه و اندیشه آرمانشهرخواهی در ایران باستان پرداخته شده است. بازخوانی مفاهیم سه‌گانه فرم، اجتماع و معنا در شهرهای اسطوره‌ای ایران باستان با محوریت ورجمکرد و گنگ دژ بیانگر روایت و خواستگاهی معنایی در مورد موعود بوده است. نتایج تحقیق بیانگر حضور معانی و مفاهیم موعودگرایانه در هنر طراحی شهرهای اساطیری ایران باستان با محوریت ورجمکرد و گنگ دژ دارد. دستاوردهای حاصل از تحقیق می‌تواند در بازخوانی موعودگرایانه در هنر طراحی شهرهای اساطیری تمدن‌های باستانی کاربرد داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار